Verschenen in InZicht nr 52, februari 2012.

Interview afgenomen door Raf Pype.

De meeste artikelen in InZicht zijn gericht op het herkennen van je ware natuur en spreken vooral vanuit een directe realisatie hiervan. Hoewel ik het belang van de nadruk op deze herkenning volledig onderschrijf, krijg ik toch het gevoel dat hiermee niet het hele verhaal wordt verteld…

Het verwijzen naar wat-is is cruciaal in de directe benadering en wat mij betreft ook van groot belang. Het punt is echter dat de ervaring leert dat enkel de ‘rijpe’ toehoorder echt getroffen kan worden. Een rijpe toehoorder is overigens niet perse iemand die al lang spiritueel bezig is, maar dat nu even terzijde. Wat mij betreft zijn er meestal twee dingen nodig: enerzijds het herkennen van de ware aard (direct) en anderzijds een geschikt energiesysteem om de herkenning door te laten doordringen (proces). Dat laatste heeft vaak tijd, zelfconfrontatie en begeleiding nodig. Mensen zitten vol houdingen, onverwerkte emotionele ladingen, angsten, overtuigingen en conditioneringen. Zolang die alle energie gevangen houden is transformatie niet mogelijk. Daarom schreef ik in mijn eerste boekje al dat twee sporen bewandelen voor de meesten het handigste is: het doen rijpen van het energiesysteem (spirituele bewustwording, opruiming) en je blootstellen aan directe teaching/ervaring.

Kun je spreken van zoiets als rijping of kunnen we dit afdoen als ‘louter behorend bij de persoon en dus geen aandacht behoevend’? En als rijping wel een realiteit heeft, hoe kunnen we dit dan laten plaatsvinden? 

Rijping kent twee kanten: voor het ontwaken en erna. Ervoor betekent het zoiets als volwassen of volwaardig mens worden. Dat wil zeggen: loskomen van de weerstand tegen voelen, loskomen van de neiging van alles en nog wat te vermijden of te forceren. De meeste mensen reageren emotioneel als kleuter, zolang dat het geval is, is er van volledig mens-zijn en de kans op ontwaken nauwelijks sprake. Hiervoor is het nodig te leren voelen, te ontdekken dat je geen kleuter meer bent die niks aankan, maar dat je alle energetische bewegingen (emoties) kunt doorvoelen en laten oplossen, in plaats van je te verzetten en ervan af te willen of ze te ontkennen. En dat kan, en in mijn sessies en workshops wordt daar dus ook veel aandacht aan besteed. Dus in plaats van spanningen, emoties en patronen te ontvluchten of vergoeilijken, kunnen we ze leren benaderen, ontmoeten. In wezen ontmoet je afgescheiden delen van jezelf. Je moet ernaartoe, niet ervan af. Vandaar dat ik roep: niet vechten, niet vluchten maar voelen. Je moet erdoorheen.

De rijping na het ontwaken is weer net anders, het is een vrijwel spontaan voorschrijdende ontmanteling  van allerlei resten. Puinruimen, afbreken. Er is echter geen of nauwelijks weerstand meer tegen omdat het ego zijn oppermacht is kwijtgeraakt. Ontwaken en weerstand of ontkenning gaan moeilijk samen.

Wat is er nodig om het ware inzicht te laten rijpen in alle uithoeken van de persoonlijkheid? Hoe kan het besef dat we louter Bewustzijn zijn een doorwerking krijgen in de egostructuren die nog overeind willen blijven? Of is het doorzien van het illusoire karakter van het ego hierin genoeg?

Het aangaan van dingen, ofwel zelfonderzoek in de zin van zelfconfrontatie is het meest handig denk ik. Dus niets ontkennen of bevechten, maar het durven ontmoeten. Als iemand beweert te beseffen bewustzijn te zijn, moet het geen moeite kosten die zogenaamde persoon op de snijtafel te leggen. Als het goed is, is er geen of nauwelijks weerstand meer om dingen echt onder ogen te komen. Dus als er iets voorvalt wordt dat idealiter meteen totaal ervaren (bewustzijn ervaart nu eenmaal alles direct en totaal, kent geen smoesjes of angst), waardoor het oplost. Alle vastzittende energie belemmert het optimaal functioneren, zowel van de zogenaamde ontwaakte als van alle andere mensen. Volwassen mensen lijken op ontwaakten, ook zij zullen niet de hele tijd hun ego beschermen, maar alles onder ogen komen en durven te doorvoelen.

Hoort volwassenheid niet sowieso bij ‘verlichting’ ? Wat is het verschil tussen die twee (rijping nadat herkend is wat je ware natuur is en het volwassen worden)? En wat zie jij als kenmerken van volwassenheid? Of: welke zijn de belangrijkste ‘kinderlijke’ geneigdheden die kunnen doorzien (overwonnen?) worden?

Een volwassen mens is dus iemand die niet bang is, minder neiging heeft tot rationaliseren, smoesjes te verzinnen, te bevechten of vermijden. Het verschil met de ‘verlichte’ is dat hij/zij nog steeds gelooft ‘iemand‘  te zijn , een volwassen ‘iemand’ weliswaar, die zeker is van zichzelf, die vertrouwen heeft en lol enzo. De zogenaamde verlichte ‘weet’ dat hij niet bestaat, hij is uit de droom, de volwassen mens is in de droom en leeft daar een optimaal bestaan (dat zijn hele fijne mensen by the way, volledig zelfexpressief , ontspannen, sterk, gevoelig, creatief etc)

Kortom, in beide gevallen is het kinderachtige stampvoetende over-reagerende gedoe eraf, behalve dan de spontaniteit, de vreugde enzo. Uiteindelijk lijken ze erg op elkaar, maar de ene is ‘eruit’ de ander niet. Maar eerlijk gezegd, het maakt mij niks uit. Ik zie liever een goede acteur of muzikant dan een aanstellerige zwakke opvoering, en of die acteur of artiest nu wel of niet weet dat het maar een rol is, doet weinig ter zake voor de opvoering….

Kern is echter, wat je ook wil, zonder zelfconfrontatie, zonder durven kijken en voelen kom je nergens.

Gebeurt rijping/volwassen worden vanzelf of moet een bepaalde weg gevolgd worden? En zo ja: Is dit ooit af? Bestaat er niet een gevaar dat ‘advaita’ uitspraken als “er valt niets te doen” toegepast worden op een niveau waar er juist wel iets te doen valt?

In werkelijkheid gebeurt alles vanzelf, ook ‘jouw’  inspanningen gebeuren vanzelf, of je dat nu ziet of niet. In die zin is de weg precies zoals die voor je gaat. De pest is dat als mensen het verkeerd opvatten, en dat doen ze, er niveaus door elkaar gaan lopen. Dan worden advaita uitspraken gebruikt als excuus, of verbloeming van angst en weerstand… Maar ja ook dat hoort erbij. Idealiter worden mensen bij een leraar gewezen op wat ze moeten aanpakken en waar ze vanaf moeten blijven en leren ze van perspectief wisselen en dat smoesjes ook smoesjes blijven als je er een spiritueel sausje overheen gooit.

De meeste mensen zullen heel wat moeten ‘doen’ alvorens alles moeiteloos wordt. En dat zijn altijd die dingen die ze niet willen, en dat is logisch, want: wilde je al wat nodig was, dan was je er al, hihi. Zolang je nog ergens vanaf wil of iets wil opvullen, of nog steeds aan het veroordelen bent, ben je nog niet echt rijp, maar een kind-mens.

Op een gegeven moment ervaar je ook echt dat het hele proces vanzelf gaat: aandacht richt zich spontaan op iets dat zich bevrijden wil, gedaan moet worden of ervaren. Van buitenaf zie je iemand van alles doen, maar de innerlijke beleving is anders dan bij iemand die denkt de doener/denker te zijn…

Heeft de uitdrukking van mystici: ‘de donkere nacht van de ziel’, enige betekenis in de advaita weg of is dit sowieso gebonden aan het christendom?

Wat mij betreft is dat een periode van intense zelfconfrontatie waarbij alles betwijfeld wordt en we ‘van ons geloof (in het onware)’ beginnen te vallen. Een inzien dat je NEP bent. Een periode dat de, laten we zeggen, schreeuwende ziel er genoeg van heeft en door de ego muren heen wil breken. Een spirituele crisis waaraan je of kapot gaat of wakker door begint te worden. McKenna noemde dat ‘de eerste stap’. Veel mensen denken bijvoorbeeld burn-out te zijn, en denken dat ze een probleem op het werk hebben, hihi. Het is vrijwel altijd een spirituele crisis, een strijd tussen vasthouden aan het oude, niet-authentieke, beperkte bestaan, en een beginnende stuwing van iets wat totaal, echt en vrij wil zijn… fascinerend, en mooi als ik zulke mensen mag begeleiden en ze een beetje ‘guts’ hebben.

Hoe dan ook, nogmaals, als je vooruit wil moet je niet blijven waar je al was, en niet blijven doen wat je al deed. Wachten, weigeren, vermijden, bestrijden, vluchten, spiritualiseren en rationaliseren helpen niet. Als je klaar bent zie wat niet heeft gewerkt en ga je je blootstellen aan wat IS, of dat nu prettig of pijnlijk is, je zult moeten kijken en voelen. Wat volledig wordt ervaren laat (je) los. Zolang je dat niet kunt zal er niet veel verandering optreden, en mag je nog een rondje. Ook goed.

Toevoeging na het verschijnen van het InZicht nummer: sommigen beweerden hier dat rijping onzin is omdat er niemand is etc. Het inzicht rijpt inderdaad niet, maar IS. Dat is helder. Op het body-mind niveau is er echter wel degelijk sprake van doorwerking, puinruimen, gewenning en een proces van ‘belichaming’. De echte weten dit. De jonkies, dwazen en charlatans niet, want dat komt ze in hun veronderstelde (maar meestal getroebleerde) alwetendheid niet uit. Jonkies slepen ook altijd ‘het goddelijke’ en ‘genade’ erbij, omdat ze niet snappen hoe het werkt, en vol zitten met middeleeuwse en oosterse lala. I Know, zo was ik ook!

Voor mij was snel duidelijk dat degenen die schreven dat het onzin is het dus niet gerealiseerd hebben, maar louter in mentaal begrip vast zitten, of zoals gezegd onrijpe jonkies zijn – voor gruis en ruis. Niveaus door elkaar halen heet dat ook wel. Geeft niet. Laten zij die er niet in ‘geloven’ groene tomaten eten en ontkennen dat kaas pas pittig wordt na grondige rijping en dat druivensap geen wijn is. Appels plukken mag best in maart, maar gaat niet werken. Zij die ‘erdoorheen gegaan zijn’ weten wel beter.

nog een citaatje uit Spirituele oorlogvoering van McKenna er gratis bij

‘Het gaat erom dat je een natuurlijk ontwikkeld menselijk wezen bent in plaats van een spiritueel onvolgroeid, qua ontwikkeling achtergebleven menselijk wezen: een Menselijke Volwassene in plaats van een Menselijk Kind. (…) Voor wie nog in het stadium van de Menselijke Kindertijd zit, behalve echte kinderen dan, zou niets belangrijker moeten zijn dan zich te bevrijden van al die geestelijke en emotioneel verstikkende banden, om daarna een leven te gaan leiden dat echt bij hem of haar past. Alswe onze aandacht aan iets anders schenken betekent dit dat we het ware doel van ons leven proberen te ontwijken.’