78. Opgewondenheid, geschoktheid, morele verontwaardiging, enzovoorts, zullen vooral gemakkelijk en veelvuldig oplaaien in de kinderlijk slechtzienden en moedwillig onbewusten. Wie een paar decennia rondloopt en de ogen niet in z’n zak heeft zitten, weet dat alles kan én dus ook plaatsvindt: van het meest fraaie tot het meest afschuwelijke, over and over again. We zijn nogal geneigd tot slechtheid, zo je wilt. De wijze zucht en schudt hooguit meewarig het hoofd – en verstaat, want deze is niet lui en durft te denken, en weet dat leven verandering is. De kinderlijke dwaas, de oppervlakte-mens, de veinzer, het leeghoofd, schreeuwt het al snel uit van ‘ontzetting’ en raast en tiert of huilt al snel en… zoekt vervolgens gelijkgestemden om zich fijn gezamenlijk nog een keer op te winden en door te kunnen jammeren, of om zich te laten ‘ontroeren’ – en zich ondertussen – en meestal heerlijk onbewust – moreel superieur én zo heerlijk ‘verbonden’ te wanen… Daarbij komt nog dat niemand graag z’n eigen aandeel ziet in al wat er gebeurt. 

(Bovendien – enige maanden later, lees ik wat Leo zegt tegen Nathan in een boek van Roth: ‘Mensen geven het te makkelijk op en spelen hun gevoelens. Ze willen meteen gevoelens hebben, dus zijn “geschokt” en “ontroerd” de makkelijkste. En de stomste. Zeldzame gevallen daargelaten, meneer Zuckerman, is geschoktheid altijd nep.’ Philip Roth – Ik was getrouwd met een communist – p. 259) 

296. DE ULTIEME WAARHEID ONTHULD. – Leven = het gevoel ‘er’ te zijn + andere gewaarwordingen. Mysterieus allemaal, hè? O ja, en de dood is, als dat er niet is, dus… Nu weet je alles. 

305. God is perfect, right? Ja natuurlijk, hoezo? Nou, als dat zo is, dan bestaat er geen noodzaak dat hij stukkies van zichzelf afknipt (automutilatie?), deze vonken of brokjes wegstuurt, en deze laat reizen en lijden om te ‘leren’. Hoe kan wat perfect is iets leren? Ja, maar god werkt op mysterieuze wijze! Iets wat perfect is ‘werkt’ niet. Maar hij is ondoorgrondelijk, hij werkt op mysterieuze wijze! Helemaal niet. Dat wat doelen najaagt en er plannetjes op nahoudt, kan niet almachtig zijn, laat staan perfect. Dat klinkt gewoon als een mens! Nogal verward, rusteloos, egocentrisch en geconflicteerd dus. Bovendien zei Emile Cioran zeer terecht het volgende: ‘Mysterie – Een woord waarvan we gebruik maken om anderen te misleiden, om hun wijs te maken dat we dieper zijn dan zij.’ Indeed, of om te verhullen dat we feitelijk niet weten waarover we het hebben en de discussie dood te maken. Net als roepen: ‘Maar ja, dat is een kwestie van geloof ’- alsof dat een argument is, of wijst op iets wat nastrevenswaardig en verheven zou zijn. 

(Intellectuele luiheid en onwetendheid, en het napraten van religieuze wartaal worden vaak verkocht als, of aangezien voor diepzinnigheid of spiritualiteit.)

429. De reclamezuilmens gooit zijn innerlijk afval en onvermogen op een comfortabele platitudiaanse grote hoop zoals ‘het kapitalisme’, ‘het socialisme’, ‘de buitenlanders’, ‘het patriarchaat’, ‘de graaiers’, ‘de neoliberalen’, ‘het terrorisme’, ‘de egoïsten’, ‘de regering’, ‘de joden’, ‘de rijkste 1%’, en ontslaat zich daarmee van elke medeverantwoordelijkheid voor alles wat gebeurt – deze kan er immers niks aan doen – en waant zich fijn onschuldig, of zelfs behorend tot de ‘goeden’.
George Steiner zei eens: ‘alles wat u onverschillig laat, daar draagt u aan bij.’

Confronterend. Wanneer u weer eens op vakantie gaat, inkopen doet, een kledingzaak bezoekt, aan een event deelneemt… vraag u dan eens af in hoeverre uw klagerijen en ‘opinies’ overeenstemmen met uw daden? Waar draagt u, feitelijk en dagelijks, aan bij…?
Geen woorden, maar… en anders: bek houden a.u.b. 

(Waar investeert uw pensioenfonds eigenlijk allemaal in?)

462. Ik geloof dat het universum welwillend is! Ik geloof dat u dat enkel hoopt, wat erop wijst dat u de boel juist wantrouwt, niet weerbaar bent, én dus magische hulp van hogerhand wil inroepen. Alleen sommige uiterst fortuinlijke lieden geloven zulke praatjes zolang het hun goed gaat, en daarnaast alleen de hoopvol bevreesden, die lekker willen doorslapen, maar niet meer naar de kerk gaan… 

463. Voor de goede verstaander. – Veel stellingen die men poneert zijn louter bezweringsformules, het is vermakelijk daar eens op te letten in de ‘sociale’ omgeving of als u wat op een beeldscherm ziet of iets leest. Er zijn ook veel stellingen die louter bedoeld zijn om onwetendheid, onzekerheid en eendimensionaliteit te verhullen. Binair ‘denken’ is een aardige graadmeter voor de mate van onzekerheid, onbehagen en het ermee samenhangende gebrek aan geestelijke volwassenheid. 

(Iemand zei onlangs tegen me: ‘Ik word er zo moe van als mensen zeggen dat de dingen niet zo simpel liggen, en dat ze complex zijn…’ En ze dacht echt dat ze een argument had ingebracht… )

490. ‘Het draait er in het leven om de goede keuzes te maken.’ ‘Hm, die moet men dan ook wel hebben… ‘Wat bedoel je?’ ’Nou, jij bent welgesteld, hebt een welgestelde familie, met allerlei connecties, én hebt hoger onderwijs genoten, dus heb je meer opties dan iemand zonder opleiding, die is opgegroeid in een achterstandswijk bij een arme en ongeschoolde familie die weinig opheeft met studeren maar wel met erop losslaan en dagelijks te veel zuipen. Zo iemand heeft dus simpelweg minder ‘goede’ opties om uit te ‘kiezen’… Er is dus, dunkt me, een verschil tussen keuzes máken, en keuzes hébben, als je al meent dat het ‘in het leven’ om keuzes maken draait. Er is dus geen neutraal ‘nulpunt’ van waaruit een mens ‘start’. Er is sowieso geen ‘nulpunt’. En niemand is ‘gelijk’. Iedereen is immers een eenmaligheid. En elke levenssituatie is anders.

(Wij mensen maken allerlei keuzes in ons leven. Maar weten we ook echt wat we precies kiezen en van waaruit? En weten we wat we daarmee allemaal teweegbrengen, daarmee af- of uitsluiten, en wat alle gevolgen van die ‘keuze(s)’ zullen zijn? Nee, we hebben eigenlijk geen idee! Maar kiezen zul je, moet je, ook al doe je niks… Niet kiezen is ook kiezen.)

532. Die ik van jou, is niet van jou, maar van ‘men’…

567. Het is gemakkelijker om niets te leren, niets te doen en maar te blijven steken en jezelf te herhalen, dan het is om ‘op te staan’ en te beginnen jezelf te overwinnen…
Het is ook minder waardevol en eigenlijk niet om aan te zien.

581. Corruptie. – Wat je niet zegt, terwijl je weet dat het gezegd moet worden, corrumpeert je, verzwakt je, maakt je weer een beetje meer oneigenlijk. Wat je ongedaan laat, terwijl het gedaan moest worden ook. Elke ontkenning, elke leugen, elke manipulatie, elke oneerlijkheid, elke onoprechtheid, elke daad uit lafheid of zwakte misvormt je. En hoe vaker je die dingen laat gebeuren, hoe makkelijker het je afgaat, hoe gewoner het wordt. Maar het vuil hoopt zich op. Het is gif, en het zal zijn uitwerking niet missen… Doe dit jezelf en ons allen niet aan. Wees flinker, authentieker, echter. Elke dag een beetje meer. Enne, het is niet alleen beter, het voelt nog beter ook! Moraliteit uit eigenbelang is de beste soort. Echt-zijn is te trainen, net als zwakte, lafheid, zelfverraad, smoesjesmakerij en slachtoffergedoe. Hoe wil je eigenlijk zijn? Enne, wat doe je daarvoor of daarmee…

691. Een oordeel vellen is gemakkelijker naarmate je minder van de zaak in kwestie afweet.

689. Van gedachten wisselen kan men enkel met hen die ook werkelijk gedachten kunnen denken! De meeste mensen echter, hebben echter enkel meningen, ‘gevoelens’ en overtuigingen, en dan is een uitwisseling, laat staan echt gezamenlijk, hardop denken, per definitie uitgesloten.

(Het veronderstelt nog iets, die term ‘van gedachten wisselen’, namelijk dat een echt gesprek en echt denken ‘can change your mind’ – en dat de deelnemers daartoe impliciet steeds bereid zijn! En precies dát gaat niet bij de ‘mening-mens’ of de ‘overtuigde’. Daarom zijn zulke lieden zo dodelijk saai, remmend, humorloos en irritant.)