‘Wijsheid is niet statisch’.
Streef er niet naar om iemand te worden zonder ‘fouten’, om perfect te worden, maar word iemand die steeds opnieuw bereid is om dingen onder ogen te komen, te leren en minder onwetend en onhandig te zijn dan gisteren. Wijsheid is geen statische perfectie, maar is een term die duidt op de actuele bereidwilligheid om te leren en te groeien, om opnieuw te kijken, voelen en luisteren, zodat nieuwe aspecten kunnen worden ontdekt, en de koers kan worden gewijzigd. Wijsheid is een (menselijk) vermogen, geen eindstation (net zoals muzikaliteit bijvoorbeeld, of nadenken)! Het is een vitaal vermogen tot adaptie, herijking, en niet een statisch eindpunt. Er zijn geen eindpunten.
Voorwaarde hiervoor is tevens de wens om kloppend te zijn, integer dus. Of, zoals Jordan Peterson betoogt: ‘The answer to the problem of humanity is the integrity of the individual.’ Het antwoord op het probleem van de mensheid is de integriteit van het individu. Jaja, hij wordt graag als ‘fout’ gezien, maar zegt soms heel erg goede dingen.
Of dat in absolute zin juist is (ofwel: of dat het enige antwoord of de enige vereiste is), vraag ik me af, maar één ding is wel duidelijk: zonder integere individuen kan een samenleving of gemeenschap ook niet integer zijn. Niet-integere individuen maken de wereld nodeloos slechter, niet beter!
Ik wens de boel niet slechter te maken dan nodig is, integendeel, ik heb liever het gevoel of besef van het leveren van een authentieke en integere bijdrage. Ik dien liever echtheid en waarheid dan gemakzucht, corruptie, oneigenlijkheid en zwakte.
En dat vooronderstelt een levendige bereidheid tot leren en een voortgaande reductie van onwetendheid – wat voor mij, en elk echt Mens, overigens een genoegen is, geen probleem of zware taak. Zo zal dat echter wel voelen voor de grote groepen massamensen die vooral lijken uit te blinken in weerstand tegen verandering, afkeer van correcties door het bestaan, een onwil om van koers te veranderen en de weigering na te denken of onbewuste geneigdheden en valse overtuigingen te onderzoeken. Mensen mogen dan over het algemeen best ‘deugen’, volgens sommige naïevelingen althans, uitblinken doen ze niet en masse. Het gaat hier overigens niet om slechtheid, maar om moedwillige blindheid, traagheid, kortetermijnbelangen, de overtrokken hang naar uiterlijkheden, veinzerij, gemakzuchtige onwetendheid, de vrees voor afwijzing, het verkopen van ‘de ziel’ en dergelijke. Ze zijn dus best aardig, hoor, de meeste mensjes, en echt niet slecht, in de zin van evil. Maar vaak wel heel traag van begrip, onvolgroeid, oppervlakkig, lui en behoorlijk slechtziend.
Dit nog. Bij het begrip corruptie denken we aan maffiosi of politici die smeergeld aannemen, et cetera. Maar het is een bredere term. Je bent ook corrupt en je corrumpeert jezelf elke keer als je liegt bijvoorbeeld. Als je kwaadspreekt over iemand om iemand anders aan jouw kant te krijgen. Wanneer je manipuleert en dingen verdraait en smoesjes en rationalisities verzint. Wanneer je hypocriet bent (en je weet dat! Doet dat bewust, expres). Als je anderen zand in de ogen strooit omtrent je echte motieven. Corruptie hoort dus bij gebrek aan werkelijke Individualiteit, is deel van de niet integere mens. Je ziel verkopen, jezelf verraden, jezelf corrumperen zijn verschillende termen voor hetzelfde fenomeen van innerlijke zwakte en leugenachtigheid. Als je dit vaak genoeg laat passeren (jezelf toestaat, of het toestaat aan anderen), of als je dit vaak genoeg ‘doet’, wordt het een tweede natuur. Dan train je jezelf dus tot een onoprecht, onbetrouwbaar, zwak, vals schepsel. Je kunt je ook trainen om wijs, sterk en integer te zijn.
Wie dat laatste doet, reduceert op termijn niet enkel het lijden en de chaos in zijn of haar eigen bestaan, maar ook in het bestaan van hun kinderen, vrienden, familie en de samenleving! De corrupte zwakkeling verspreidt zijn gif op dezelfde wijze: allereerst in het eigen bestaan en vervolgens of daarmee in alles en iedereen waarmee deze dwaas in aanraking komt.
Who or what do you wanna be? Wat voed of ‘train’ je?
Emerson zei: ‘De mensen van karakter zijn het geweten der maatschappij.’
Dus…
NAWOORD
Op 18 februari 2020 poste ik een tweetje (een van m’n laatste – ik ben er ‘vanaf’ het is een te hatelijke resentiment- en kijk-mij-eens megafoon) dat als volgt ging: ‘Reeds eerder gezegd: wie gelooft, is verdoofd. Geloof niet dat Zelfonderzoek een ‘methode’ is, het is meer als het ontwaken van een virus dat je ertoe dwingt je hersens te gebruiken, te leren voelen en kijken; het kapt weg wat onwaar, onvolgroeid én spiritueel/religieus is.’
Daarbij gevoegd was een plaatje van een jochie van zes met een bijbel onder zijn armpje, en de tekst van Christopher Hitchens: ‘If religious instruction were not allowed untill the child had attained the age of reason, we would be living in quite a different world’.1
En een (quasi-)advaitische wijsneus meende te moeten reageren met: ‘Er is niemand om zijn hersens te gebruiken.’ Ik schreef enkel: ‘Pfff’ terug.
Kan ook een f meer of minder geweest zijn trouwens. 🙂
Mensen houden er enorm van zich ergens vast te timmeren (absolutistisch te zijn) en precies daar stoppen ze met kijken en denken – en worden ze eigenlijk religieus, dat wil zeggen blind en gelovig. Deze figuur zit vast in het concept van Nothingness, en kan zo de Tony Parsons-mantra blijven mompelen als ‘antwoord’ op alles wat gezegd wordt (er is niemand, er bestaat niks) en menen dat-ie wijs is. Hij is de Everythingness vergeten, als die nothingness überhaupt al werkelijk gerealiseerd zou zijn, wat zeer dubieus is, en heeft dus hooguit één kant van de zaak ‘begrepen’, en zal dat te pas en vooral te onpas ‘toepassen’. Ik zeg bewust begrepen tussen aanhalingstekens, want ik vraag me dus ernstig af of dit punt (Nothingness) gerealiseerd is (nee, niet liegen, hans, dat vraag ik me helemaal niet af, ha!). Het is meestal niet meer dan een teken van wijsneuzerigheid, iets wat men gehoord of gelezen heeft, zelden echt Gezien. Dit soort lui zit elkaar graag vliegen af te vangen op allerlei idiote internetfora.
Het is overigens sowieso een beetje jammer als iemand een tussenstation als eindstation ziet, of überhaupt gelooft in een eindstation. Ik geloof nergens in, dus ook niet in een eindstation. Ik denk dat Krishnamurti er dichterbij zit als hij zegt dat ‘de waarheid een levend iets is’. Indeed. Anders doet het denken aan de leerling die overenthousiast naar de meester rent en uitroept gerealiseerd te hebben dat er niemand is en alles leegte is. De meester doet dan een van twee dingen: hij zegt, da’s mooi vriend, maar hoe zit het met je taken, zijn die al klaar? Of hij gooit hem een steen tegen z’n kop.
Waarheid is niet statisch en wijzerige mantra’s herhalen is geen teken van wijsheid maar meestal slechts een teken van middelmatig en een dom soort individualistische [en goedkope] slimmigheid. Dank u.
1 ‘Als religieuze instructies niet zouden worden toegestaan tot het kind een leeftijd had bereikt waarop het had leren denken, zouden wij in een geheel andere wereld leven.’ Christopher Hitchens – God is not Great.
Lees a.u.b. ook deze gerelateerde, belangrijke Valse noot uit het nog te verschijnen Boek Twee: “Van Binnenuit“
De Tao van Hans – meer info.